Στροφή στην πολιτιστική κληρονομιά

Γράφει η ΓΕΩΡΓΙΑ ΔΡΑΚΑΚΗ

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής και ο υπερβολικός ζήλος για υπερκαταναλωτισμό και εκμοντερνισμό έχουν μετατρέψει τις κοινωνίες σε άμορφες, απρόσωπες, εγωκεντρικές και καταναλωτικές μάζες, περνώντας στη λήθη τον απλό, "ανθρώπινο", αλτρουιστικό και παρεΐστικο τρόπο ζωής του παρελθόντος. Αυτή η διαπίστωση μπορεί να γίνει και σε συλλογικό επίπεδο, μέσα από την εξέταση τοπικών κοινωνιών, όπως
της Καλλιθέας.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους
οποίους πρέπει κάποιος να θυμάται και να αναπολεί την Καλλιθέα του χθες. Η περιοχή αυτή, με τις μονοκατοικίες και τους ανθισμένους κήπους, τις αλάνες και τα παραδοσιακά καφενεία, έσφυζε από ζωή και αποτέλεσε πόλο έλξης διανοουμένων και μεγάλων ονομάτων καλλιτεχνών/συνθετών, από την εποχή του μεσοπολέμου. Ιδίως, μετά την κατοχή, αναβίωσε το ρεμπέτικο τραγούδι και στην περιοχή αυτή ξεφύτρωσαν σαν μανιτάρια τα παραλιακά κέντρα, απ’ όπου πέρασαν όλα τα μεγάλα ονόματα της εποχής (π.χ. Παπαϊωάννου, Βαμβακάρης, Μητσάκης κλπ), ενώ φιλοξένησε τις καλύτερες "φωνές" του λαϊκού τραγουδιού (π.χ. Μπέλλου, Πάνου, Γκρέυ, Τσαουσάκη, Χιώτη, Γαβαλά, Ζαμπέτα, Μοσχολιού, Καζαντζίδη, Μαρινέλλα κλπ.).
Η Καλλιθέα είχε καταστεί το κέντρο της Αθηναϊκής νυχτερινής ζωής. Παράλληλα, όμως, μέσα από τις παραστάσεις που έδινε κάθε βράδυ ένας από τους χαρισματικότερους Καραγκιοζοπαίχτες, ο Π. Μιχόπουλος, η λαϊκή μας παράδοση παρέμενε αναλλοίωτη στο πέρασμα του χρόνου. Μάλιστα, στην εξωτερική επιγραφή έγραφε: «Κάθε βράδυ παίζει ο Καλλιτέχνης Π. Μιχόπουλος Νέον Έργον».
Η Καλλιθέα, όμως, ήταν γνωστή και για τους πολυάριθμους κινηματογράφους της, που αποτελούσαν βασική διασκέδαση και τόπο συνάντησης των νέων. Μεγάλες αφίσες του έργου της ημέρας "στόλιζαν" την είσοδο, ενώ στα διαλείμματα ο πασατεμπάς γέμιζε με απίστευτη ταχύτητα τα χάρτινα χωνάκια με στραγάλια, φιστίκια και ηλιόσπορους, προσθέτοντας μια πινελιά στην "ανθρώπινη" και ζεστή ατμόσφαιρα που επικρατούσε.
Πολλές φορές, οι θερινές αίθουσες λειτουργούσαν και για ζωντανές παραστάσεις-"Βαριετέ", με συμμετοχή μεγάλων καλλιτεχνών, ηθοποιών και τραγουδιστών, της εποχής εκείνης. Ιδίως, οι θερινοί κινηματογράφοι, όπως π.χ. το "Κρυστάλ" και το "Παρέλ", έδιναν άλλη αίσθηση και διάσταση στην όλη ατμόσφαιρα. Αποτελούσαν καλοκαιρινές "Οάσεις", που δεν θα μπορούσαν να γίνουν πιο αισθητές, παρά μόνο μέσα από τους στίχους του Λουκιανού Κηλαηδόνη, "Τα Θερινά Σινεμά":

«Είναι κάτι νύχτες με φεγγάρι
μες τα θερινά τα σινεμά
νύχτες που περνούν
που δεν θα ξαναρθούν
μ’ αγιόκλημα και γιασεμιά»
Στη συνέχεια, ήρθε το κύμα της ανοικοδόμησης. Κάθε "ελεύθερος" χώρος έπρεπε να οικοδομηθεί και τη θέση των παλαιών κατοικιών και κινηματογράφων έπρεπε να πάρουν πολυκατοικίες, μεγάλα εμπορικά καταστήματα, Σούπερ Μάρκετ, γκαράζ κλπ. Έτσι, η Καλλιθέα από πόλος έλξης και διασκέδασης των κατοίκων της και όχι μόνο, έγινε μια άμορφη και πυκνοκατοικημένη περιοχή, που δεν διαφέρει σε τίποτα από τα περισσότερα άχρωμα προάστια των μεγαλουπόλεων της Δύσης.
Με την οικονομική κρίση, όμως, σε εξέλιξη και τους Έλληνες σε δοκιμασία, ίσως έφτασε το πλήρωμα του χρόνου να συνειδητοποιήσουμε την ανάγκη να στραφούμε στις ρίζες μας, στην πολιτιστική μας κληρονομιά και στον απαράμιλλο Ελληνικό τρόπο ζωής, σαν βάση για ένα νέο και στέρεο ξεκίνημα. Αυτή η στροφή θα μας προσδώσει το αίσθημα της αυτοπεποίθησης και της αισιοδοξίας για ένα καλύτερο και ποιοτικότερο μέλλον για εμάς και τα παιδιά μας, ΤΩΡΑ.